Kültürümüzde karabasan olarak bilinen uyku ve uyanıklılık arasında kalp çarpıntısı, nefes darlığı gibi vücudumuzun istemsizce refleks göstermesine Cin gelmesi, Karabasan gelmesi gibi isimler verilmiştir. Bunun yanı sıra ayakkabı ile uyumak, Kuran’ı Kerim veya ayetleri, Ekmek kırıntıları, üzerinde uyumak yada Pis yerlerde uyumak da karabasan gelmesine neden olmaktadır.

Uyku felci (Halk arasında “karabasan” olarak da bilinir), uyandıktan hemen sonra (hipnopompik felç olarak da bilinir) veya seyrek olarak, uykuya dalmadan hemen önce, bedenin geçici olarak hareket edememesi (felç olması) ile karakterize edilen bir durumdur.

Öncelikle karabasan neden gelir sorusunun cevabına gelecek olursak; pisikolojik nedenlere bağlamak doğru olur. Çünkü ateşli hastalık geçiren genellikle çocuklarda sık görülen bir olaydır.  Bilimsel olarak bu konuya şunu örnek verebilirim. Çok ağır bir yükü aniden kaldırırsanız beyninizdeki oksijen seviyesi azalır. Kan kollarınıza doğru daha şiddetli akar ancak beyin bölgesindeki kan akışı yavaşlar. Ağırlığı bıraktığınız anda beyninize yoğun kan akışı hareket eder. Böylece gözleriniz kararır ve halsizlik çöker bayılma olasılığınız %75 burun kanaması %90 olarak öngörülebilir.

Uyku REM ve REM dışı olmak üzere iki temel evreden oluşur. REM dışı uyku evresinde kan basıncı ve vücut sıcaklığı düşer, kaslar gevşer, kalp atım hızı yavaşlar, gözler hareket etmez ve derin uykuya geçilir. Bu evreden sonra rüyaların çoğunun görüldüğü REM uyku evresi başlar. REM uykusunda beyin aktif hâle gelir, gözler hızlı hareket eder, kol ve bacak gibi istemli çalışan kaslara sinyal gönderilerek vücudun tamamen gevşemesi ve hareketsizleşmesi sağlanır. Vücudun bu hâline kas atonisi denir.

Tübitak Bu konuda uyku felci ile ilgili bir yazı yazmış buradan okuyabilirsiniz.

Karabasan neden gelir? Sebebi

Karabasan gelmesinin başlıca sebeblerinden cenabet uyumak, Pis yerde uyumak, Kuran ayetleri ve benzeri Kutsal kitaplar  ve sözlerin üzerinde uyumak, bu ve benzeri hallerde kişiler ister istemez çevresinde bulunan koruma kalkanından açık yer bırakmış olurlar. Bu açıklığı gören çevremizde dolanan cinlerden birisinin ilgisini çekebilirsiniz. Oda size sokulmak ister böylece vucudunuza nüfus eden cin öncelikle ayak damarlarından girerek uyuşukluğa sebeb olur, Damarınızından sızan cin bedeninizde dolanmaya devam eder. Beyin bölgesine ulaştığında içeride oluşturduğu hava reaksiyonu neticesinde ekran kararmasına, ağırlık basmasına neden olur.  Bu esnada rüya görüyor olabilirsiniz. Üzerinize doğru yürüyen kocaman örümcekler, veya yaklaştıkça büyüyen bir ateş topu yahut köpeklerin sizi kovaladığını görmeniz olasıdır. Her insanda aynı reaksiyonlar görülmeyebilir. Korktuğunuz pisikolojik olarak sizi endişelendiren şeyleri görmeniz daha olasıdır. Ayrıca aynı reaksiyonları uyuşturucu madde kullanan bireyler de hayal dünyalarında görürler. Temel olarak karabasan olayının bilimsel açıklaması beyin bölgesinde yaşanan oksijen ve kan eksikliği yada fazlası olarak, Dini olarakta meraklı bir cinin bize sokulması olarak nitelendirebiliriz.

Karabasan Nedir?

Bu çalışmada Türkiye’deki uyku felci (SP) açıklamaları incelenmiştir. Katılımcılar, yaşamlarında en az bir kez SP deneyimi yaşamış, İstanbul, Türkiye’de işe alınan 59 üniversite öğrencisiydi. Katılımcılara bir görüşmede Uyku Felci Deneyimleri ve Fenomenoloji Anketi (SP-EPQ) uygulandı. SP için bir isim duyup duymadıkları sorulduğunda, büyük çoğunluk (%88) kökleri Türk halk geleneğine dayanan ruh benzeri bir yaratık olan ” Karabasan “dan bahsetmiştir. Katılımcıların yüzde 17’si SP’lerinin bu doğaüstü yaratıktan kaynaklanmış olabileceğine inanıyorlardı. Katılımcıların yüzde otuz yedisi, dua gibi gelecekteki SP saldırılarını önlemek için çeşitli doğaüstü ve dini yöntemler uyguladı.(Allah’a dua etmek), Kur’an okumak ve muska (Kur’an ayetlerinin yazılı olduğu bir tür tılsım) takmak. Bu bulguları göstermek için vaka çalışmaları sunulmaktadır. Karabasan , Türkiye’deki SP fenomenolojisinin kültürel olarak özgül, doğaüstü bir yorumunu oluşturur.

Uykuya dalarken veya uyandıktan sonra geçici olarak hareket edememe veya konuşamama. Uyku felci en sık narkolepsi veya uyku apnesi olan kişilerde görülür, ancak herkesi etkileyebilir. Bölümler, uykuya dalarken veya uyandıktan sonra konuşamamayı veya hareket edememeyi içerir. Bu genellikle bir veya iki dakika sürer ve genellikle korkutucudur. Ana tedavi, her gece aynı saatte yatmak, rahat bir uyku ortamı sağlamak ve uyumadan önce kafeinden kaçınmak dahil olmak üzere iyileştirilmiş uyku alışkanlıklarıdır (uyku hijyeni).